1648kilomet – Nghệ thuật gieo niềm vui “từ tôi đến bạn”

Theo Văn Quý Ngọc Ái, công chúng ở Việt Nam thua thiệt hơn nhiều nước khác. Từ khi là những đứa trẻ, mặc dù được học những môn như hội hoạ, hát nhạc trong nhà trường, nhưng tất cả đều được truyền đạt ở khía cạnh rất mô phạm, không chú trọng đến việc giúp diễn đạt cảm nhận của từng cá nhân. Hệ thống giáo dục ấy buộc con người ta phải đi theo đám đông, phải thấy cái này là đúng cái kia là sai.

Mỗi lần thực hiện từ biểu diễn cho đến workshop, 1648kilomet luôn có phần hỏi đáp sau chương trình để các nghệ sĩ và nhà tổ chức có thể trao đổi trực tiếp với khán giả. Họ muốn được kết nối bằng hình thức chia sẻ – đối thoại cởi mở để cả hai phía cùng hiểu về nhau hơn và thường nhắc đi nhắc lại: Hãy thả lỏng tâm trí, cho phép trái tim lắng nghe khi cảm nhận nghệ thuật hoặc một tác phẩm, đừng đặt nặng vấn đề tác giả muốn nói cái gì, động tác này đang truyền tải thông điệp gì. Quan trọng là trải nghiệm của bản thân mình với tác phẩm nghệ thuật ấy ra sao. Trải nghiệm ấy không có đúng hay sai, không tốt hay xấu, không đẹp hơn hay tồi hơn của người khác. Càng có nhiều trải nghiệm, tìm tòi, nếu cảm thấy yêu thích, bạn càng có lựa chọn của riêng mình.

Dự án “Từ tôi đến bạn” lấy mục tiêu mang nghệ thuật đến gần với cộng đồng, trong hai năm đầu trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt là đối tượng chính. Từ năm 2020, dự án mở rộng cho những ai quan tâm đến chăm sóc sức khoẻ và người lớn làm việc với trẻ em. Thông điệp lớn nhất và xuyên suốt nhất chính là “gieo niềm vui”, hiểu mình và hiểu người. Không chỉ riêng dự án này, tất cả các dự án của nhóm đều ẩn chứa thông điệp này. Theo Vũ Ngọc Khải, trong xã hội hiện đại ngày nay, con người mất rất nhiều kết nối giữa con người và con người. Nó là hệ quả của một xã hội phát triển quá nhanh, ở nơi đó con người ta sống gấp gáp, bon chen, luôn muốn nhanh hơn nhiều hơn. Con người trong xã hội ấy phải chịu nhiều tổn thương, nên họ vô thức dựng nên rào chắn để bảo vệ mình. Cũng vì lẽ đó chúng ta lại càng cảm thấy đơn độc và lẻ loi. Khi thấy một ai đó cần sự giúp đỡ thì mình cân nhắc rất lâu và thậm chí không dám giúp đỡ. Vũ Ngọc Khải chia sẻ trong quãng thời gian 12 năm sống và làm việc ở châu Âu, điều lớn nhất mà anh học được chính là sự quan tâm đến con người, là suy nghĩ và cảm xúc của từng cá nhân rất quan trọng. “Từ tôi đến bạn” khi dịch sang tiếng Anh là “From I to Others”. “I” không chỉ là từ mỗi cá nhân mà nó còn là từ viết tắt của bốn yếu tố khác: Individual (Cá nhân), Innovation (Đổi mới), Inspiration (Cảm hứng) và Inside out (Từ trong ra ngoài). Nhóm muốn đề cao tính cá nhân, tính riêng biệt, tính duy nhất của mồi cá thể, để chính con người ấy cảm thấy tự hào, để những người khác phải học cách chấp nhận cái sự riêng biệt đấy. Và nhóm muốn tạo cảm hứng để người đấy có động lực thay đổi từ bên trong.

Với dự án này, Văn Quý Ngọc Ái phụ trách chính khâu tổ chức, chị cũng tham gia vào vị trí điều phối trong một số workshop làm việc với trẻ em thông qua múa chuyển động trị liệu (Dance Movement Therapy), kể chuyện. Vũ Ngọc Khải theo đuổi múa chuyên nghiệp, anh điều phối các chương trình về chuyển động; đồng thời kết nối – thuyết phục các cộng sự cùng ngành trong và ngoài nước tham gia dự án. Bên cạnh đó, nhóm mời thêm những trái tim yêu nghệ thuật, chuyên gia trong lĩnh vực kể chuyện bằng rối, nhiếp ảnh, hoạ sĩ, nhạc sĩ… tham gia dự án. Ngoài việc dành thời gian, hầu hết các thành viên tham gia dự án phi lợi nhuận này còn đóng góp tài năng, kinh nghiệm, công sức lẫn tài chính. 

Vũ Ngọc Khải tin rằng “tinh thần” là thứ nâng đỡ, truyền năng lượng tích cực, giúp chúng ta vượt qua những nỗi buồn phiền, mệt mỏi và tiếp tục tiến về phía trước. Nghệ thuật có thể chạm đến và truyền cảm hứng cho tinh thần rất nhiều. Đấy cũng chính là lý do 1648kilomet quyết định đưa nghệ thuật tới cộng đồng, đặc biệt là cộng đồng yếu thế.